Koyunların enzootik abortusu olarakta adlandırılan hastalığın etkeni Chylamidia psittaci (Chlamydia abortus) adlı hücre içi bakteridir.Hastalık Türkiye’de ve koyunculuğun yaygın olarak yapıldığı ülkelerde koyunlarda infertilite ve ciddi ekonomik kayıplara sebebiyet vermektedir.
Koyunlarda Chylamidia kaynaklı düşükler gebeliğin son 2-3. haftasında olur.Enfekte koyunlarda düşük yanında, ölü doğum, yaşama gücü düşük, cılız ve genelde 48 saatten fazla yaşayamayan kuzu doğumu gözlenir.Enfekte plasenta purulent ve nekrotik karakterde olup uterustan doğum sonrası iltihap akışı gözlenir.Hastalık etkeni diğer hayvanlara, enfekte plasenta, rahim akıntıları ve dışkı ile saçılır.Etken zoonoz karakterde olup özellikle koyunculukla uğraşan hamile kadınlar risk altındadır.
Abortlar daha çok genç ve ilkine gebe kalmış hayvanlarda gözlenir ve düşük oranı yüksektir.Hastalığı geçiren koyunlarda yaklaşık 3 yıl süren bağışıklık oluşacağı için takip eden kuzulama döneminde düşük oranı azalır.
Dünyada hastalıkla mücadele için koruyucu aşı uygulamaları yapılmaktadır fakat ülkemizde Chlamydia abortus aşısı bulunmamaktadır.Tedavi amaçlı atıklar başladıktan ve hastalık etkeni tespit edildikten sonra Tetrasiklin grubu uzun etkili antibiyotikler kullanılır.Atık fetuslar, plasenta parçaları ve kirlenmiş altlık ağıldan uzaklaştırılarak imha edilir.Ağılda dezenfeksiyon uygulamaları yapılır.Abort yapmış ve yapacak olan koyunlar sürüden ayrılarak bulaşma önlenir.
Geçmişte sürüde abort yaşanmış ise koruyucu olarak gebeliğin 95-100. gününden sonra en kısa sürede antibiyotik uygulaması yapılarak önlem alınır.
Erhan ÇETİN
Veteriner Hekim
Proyem Teknik Destek Yöneticisi
